Diskurtsoaren eta testuinguruaren arteko elkarreragina sustatzeko,  eta bereziki, entzuleak motibatu eta diskurtsoan inplikatzeko, kontuan izan beharko duzu:

• Entzuleek gaiaz duten ezagutza, eta hitzaldian  jarrita dituzten espektatibak. Kasu askotan,  entzuleriaren arreta bereganatzeko,  bizitza errealeko kontuak, txisteak, anekdotak… erabili ditzakezu . Horrela bete-betean sartuko dituzu  entzuleak diskurtsoan .
• Deixiak: pertsonalak (bokatiboak eta izenordainak: zuek, entzuleok…); denborazkoak (denborazko adberbioak: orain, gaur, une honetan…); espazialak (lekuzko adberbioak: hemen, hor, irudi honetan…)
• Ez ahozko elementuak: keinuak, begiradak, mugimenduak, jarrera, ahozkera (intonazioa, erritmoa).  Hauek guztiek lagunduko dizute esaten ari zarena enfatizatzen, eszenifikatzen eta informazioa argitzen. 

Diskurtsoan,  garrantzitsua da informazioa dosifikatzea eta, batez ere , informazio nagusia azpimarratzea, entzuleek mezua hobeto ulertu/antola dezaten. Horretarako, baliagarriak izan dakizkizuke:

– Enfatizatzeko baliabideak. Besteak beste, erabil ditzakezu:  hitzen hitzezko errepikapenak, enfatizatzeko edota intentsitatea emateko; galdera erretorikoak, gaian aurrera joateko edota kontzeptu abstraktoak azaltzeko. Horien guztien bitartez, entzuleriaren arreta fokalizatuko duzu eta informazio nagusia azpimarratu.

– Eduki tematikoaren garrantzia adierazteko markatzaileak; adibidez: garrantzitsua, oinarrizkoa…

– Prosodia: intonazioa, ahozkeraren intentsitatea, erritmoa… Hauek guztiek balio dute   enuntziatzaileak  gaiarekin duen jarrera adierazteko  eta, batez ere,   ideien hierarkizazioa   nabarmentzeko.

Diskurtsoan informazioa progresiboki adierazi beharko duzu, tarteka-marteka diskurtsoa gelditu edota moteldu, kontzeptu edota ideia berrien ulermena errazteko. Horretarako, erabil ditzakezu:

– Erreformulazioak edo enuntziatu baten azalpenezko parafrasia. Horien bidez, informazio antzekoa eskaintzen da, baina sintaktikoki desberdin formulatuta.

– Definizioak.  Definizio egokiak osatzeko, objektuaren talde generikoa adierazi beharko  duzu, eta  horrez gain,  berezko ezaugarriak  zehaztu,  talde bereko beste elementuetatik  espreski bereizten dutenak.

– Adibideak. Gogoan izan behar duzu adibide batzuetatik arau orokorrak induzitu ahal direla edota alderantziz, hau da, arau orokorretatik kasu partikularrak ondorioztatu. Ez ahaztu  hori guztia  adibideak hautatzean.

– Analogiak, metaforak, konparazioak, paralelismoak... Horiek  lagunduko dizute aldez aurretiko ezagutza edota esperientzia baliatzen eta, horrez gain, informazio berria ulertarazten.

Erabilitako bibliografia:

BRIZ, A. (koord.) (2008). Saber hablar. Madrid: Aguilar.

LLAMAS SAÍZ, C.; MARTÍNEZ PASAMAR, C.; TABERNERO SALA, C. (2012). La comunicación académica y profesional. Usos, técnicas y estilo. Pamplona: Thomson Reuters Aranzadi.

VILÁ I SANTASUSANA, M (koord.) (2005). El discurso oral formal. Contenidos de aprendizaje y secuencias didácticas. Barcelona: Graó.